Sàn HOSE là gì? Điều kiện niêm yết và quy định giao dịch

Nếu nói đến sàn giao dịch chứng khoán uy tín nhất của Việt Nam thì ắt hẳn không thể bỏ qua cái tên HOSE (HSX). Đây là sàn giao dịch sở hữu lượng vốn hóa đứng đầu chỉ tính tại thị trường Việt Nam. Có thể thấy được độ bao phủ rộng rãi của sàn HOSE thông qua lượng vốn hóa này. Tên đầy đủ của HOSE là Ho Chi Minh Stock Exchange (Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM). Vậy sàn HOSE là gì, điều kiện niêm yết và quy định giao dịch tại sàn như thế nào? Để giải đáp tất cả các thắc mắc liên quan đến sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh, chúng ta cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé!

Mục lục

Sàn HOSE là gì?

Sàn HOSE chính thức ra mắt thị trường chứng khoán vào năm 1998, chịu sự quản lý và kiểm soát chặt chẽ bởi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Đây là sàn giao dịch chứng khoán lâu đời và có độ uy tín cao nhất tại nước ta. Tất cả các giao dịch trên sàn chứng khoán này đều hợp pháp. Theo đó, nhà giao dịch sẽ được đảm bảo tối đa quyền lợi khi xảy ra vấn đề, trục trặc.

Ở nước ta, hầu như các tổ chức, doanh nghiệp, công ty đều niêm yết trên sàn HOSE. Bởi vậy, nó là sàn chứng khoán có giá trị và volume giao dịch lớn nhất tại thị trường nội địa. Theo số liệu thống kê được từ tháng 8 năm ngoái, giá trị giao dịch bình quân của sàn là hơn 23 nghìn tỷ VNĐ. Như vậy, chỉ riêng sàn HOSE đã chiếm khoảng 62% thị trường nội địa. Cùng thời gian đó, HOSE có tổng cộng 469 mã chứng khoán, trong đó, cổ phiếu vẫn chiếm số lượng nhiều nhất với 385 mã. Trong danh sách tất cả doanh nghiệp/công ty niêm yết trên sàn, có đến 37 doanh nghiệp có vốn hóa hơn một tỷ đô la Mỹ.

Chức năng của sàn HOSE hôm nay

– Sàn HOSE là một nơi lý tưởng để các doanh nghiệp huy động nguồn vốn. Bằng việc cung cấp các mã chứng khoán, doanh nghiệp thu về một nguồn vốn đáng kể từ các nhà đầu tư.

– Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh niêm yết toàn bộ mã chứng khoán của doanh nghiệp nội địa ở dạng VNĐ. Theo đó, sàn sẽ cung cấp giấy phép niêm yết và giấy phép hoạt động cho các doanh nghiệp.

– HOSE cung cấp nền tảng đặt/khớp lệnh tự động, nhanh chóng.

– Cập nhật giá và các thông tin nhanh chóng, các traders có thể thường xuyên update và theo dõi biến động thị trường. Từ đó, dễ dàng đưa ra các phân tích, đánh giá thị trường một cách kịp thời nhất.

Các nhóm cổ phiếu chính tại sàn HOSE là gì?

Cổ phiếu được niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh được chia thành ba loại chủ yếu. Chủ yếu được phân chia dựa theo điều kiện vốn hóa của doanh nghiệp niêm yết.

Nhóm vốn hóa lớn

Nhóm vốn hóa lớn yêu cầu doanh nghiệp phải sở hữu vốn hóa trên 10 ngàn tỷ VNĐ. Doanh nghiệp/công ty phải có quy mô hoạt động lớn và phát triển ổn định qua từng năm. Nhóm này chiếm gần 15% tất cả mã cổ phiếu được niêm yết trên sàn và hơn 80% tổng vốn hóa trên thị trường chứng khoán. Nhóm vốn hóa lớn phù hợp với các chiến lược đầu tư dài hạn. Đầu tư vào các mã này đem lại nguồn lợi nhuận ổn định mà rủi ro lại thấp.

Nhóm vốn hóa vừa

Nhóm vốn hóa vừa yêu cầu doanh nghiệp phải sở hữu vốn hóa từ 1 ngàn tỷ đến dưới 10 ngàn tỷ VNĐ. Nhóm này chiếm khoản 42% tổng cổ phiếu niêm yết và 10% toàn bộ số vốn hóa trên thị trường. Các mã chứng khoán này có tiềm năng đầu tư khá tốt, phù hợp với chiến lược đầu tư dài/trung hạn. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần lưu ý tiềm ẩn rủi ro; bởi quy mô hoạt động của doanh nghiệp vẫn chưa thực sự ổn định.

Nhóm vốn hóa nhỏ

Nhóm vốn hóa nhỏ có điều kiện là doanh nghiệp phải sở hữu vốn hóa từ 100 tỷ đến dưới 1 ngàn tỷ VNĐ. Nhóm này chiếm tỷ lệ lớn nhất trong tất cả các mã niêm yết trên sàn (44,4%). Tuy nhiên tính tổng số vốn hóa trên thị trường thì nó lại thấp nhất, chỉ khoảng 2%. Nhóm vốn hóa nhỏ có tỷ lệ rủi ro cao nhất bởi các mã chứng khoán này dễ bị đầu cơ và chi phối. Traders khi tham gia giao dịch các mã này cần hết sức lưu ý.

Nhìn chung, nhóm vốn hóa vừa và nhỏ có tiềm năng tăng trưởng tốt khi thị trường có dấu hiệu phục hồi. Tuy nhiên, cần lưu ý trong trường hợp thị trường biến động tiêu cực thì có thể bị lao dốc mạnh. Nguyên nhân của việc lao dốc mạnh này cũng khá dễ hiểu. Ở hai nhóm này, thông thường, traders chỉ đầu tư với chiến lược ngắn hạn. Do vậy, sau khi đã đạt được mức lợi nhuận như mong muốn, họ sẽ nhanh chóng bán rời đi. Còn về nhóm vốn hóa lớn, thông thường sẽ phù hợp với chiến lược đầu tư dài hạn, bởi tính ổn định cao. Giá cổ phiếu của nhóm này biến động nhưng rất khó bị lao dốc quá mạnh.

Tóm lại, tùy theo từng chiến lược đầu tư mà traders nên có lựa chọn riêng, phù hợp. Hoặc có thể, đầu tư vào cả ba nhóm này; chỉ cần phân chia tỷ lệ đầu tư sao cho phù hợp để hạn chế tối đa rủi ro, tối ưu lợi nhuận.

Các chỉ số nhà đầu tư cần quan tâm

Chỉ số VN-Index: chỉ số đại diện chung của các mã chứng khoán đã niêm yết của doanh nghiệp. Đây chính là chỉ số được các traders quan tâm hàng đầu khi giao dịch trên sàn HOSE . Từ chỉ số này, traders có thể phân tích được mức độ biến động của các mã chứng khoán và sự biến động chung của cả thị trường.

Một chỉ số khác trên sàn HOSE cũng quan trọng không kém đó là VN30. Đây là chỉ số chung của tổng 30 mã chứng khoán mạnh nhất, là nhóm vốn hóa lớn. Như đã đề cập, nhóm này chiếm đến hơn 80% tổng vốn hóa của toàn bộ thị trường. Chỉ số này được sử dụng để so sánh và bổ trợ cho chỉ số trên. Ngoài ra, còn có chỉ số VN100, chỉ số chung của 100 mã chứng khoán hàng đầu trên sàn chứng khoán HOSE.

Điều kiện niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh

Sàn giao dịch này có điều kiện niêm yết khá khắt khe, cụ thể công ty/doanh nghiệp phải kinh doanh có lợi nhuận liên tục trong 2 năm. Vốn điều lệ của doanh nghiệp tổi thiểu là 120 tỷ VNĐ. Tỷ lệ ROE (lợi nhuận sau thuế/vốn chủ sở hữu) ít nhất 5%. Hơn nữa, doanh nghiệp muốn niêm yết trên sàn HOSE không có bất kỳ khoản nợ nào quá một năm và không có lỗ lũy kế. Việc kiểm toán và báo cáo kết quả kinh doanh, tài chính phải được thực hiện đều đặn, định kỳ mỗi quý.

Các điều kiện niêm yết được đưa ra nhằm mục đích chứng minh “sức khỏe tài chính” của doanh nghiệp. Để khi nhà đầu tư tham gia sàn giao dịch, nhà đầu tư có thể biết được doanh nghiệp đó tình hình tài chính thế nào, có nên đầu tư không. Từ đó, độ an toàn trong đầu tư được đảm bảo cao hơn.

Các quy định giao dịch sàn HOSE bạn nên biết

Nếu muốn tham gia giao dịch tại sàn HOSE, đương nhiên bạn cần nắm vững các quy định giao dịch của nó. Dưới đây là những quy định giao dịch sàn HOSE mà bất kỳ traders nào cũng cần phải biết.

Thời gian thanh toán

Thời gian thanh toán chung của tất cả các sàn tại nước ta là T+3. Lấy ví dụ, nếu bạn mua một số mã chứng khoán vào thứ 3. Thì phải đến 3 ngày sau, tức thứ 6 bạn mới có thể bán được. Tiếp theo, bạn phải chờ đến 3 ngày sau nữa thì số tiền có được từ việc bán chứng khoán mới về tài khoản. Như vậy, bạn sẽ không thể bán ngay lập tức sau khi mua và cũng không nhận tiền ngay lập tức sau khi bán.

Khối lượng giao dịch

Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh quy định cụ thể volume giao dịch phải là bội số của 100. Như vậy là các traders phải mua tối thiểu là 100 cổ phiếu/lô. Trường hợp bạn đang nắm giữ số cổ phiếu nhỏ hơn 100 thì có thể bán lại cho công ty chứng khoán. Lúc này, bạn chỉ cần nhấn vào chọn phần giao dịch lô lẻ là được. Mỗi công ty/doanh nghiệp sẽ đưa ra quy định cụ thể về giá mua lô lẻ. Trước khi bán, bạn cần tìm hiểu thật kỹ về mức giá lô lẻ trước; bởi nó không giống với cổ phiếu lô chẵn đâu nhé

Phương thức giao dịch

Đối với khớp lệnh định kỳ, các lệnh mua/bán cổ phiếu sẽ được thực hiện ở một thời điểm nhất định. Mục đích của phương thức này là tìm ra được mức giá tương ứng với volume giao dịch lớn nhất. Ngoài ra, nó còn được dùng để xác định được mức giá mở cửa và giá đóng cửa của một phiên giao dịch chứng khoán. Theo đó, phiên giao dịch của phương thức này không được sửa đổi và hủy.

Đối với khớp lệnh liên tục, các lệnh mua/bán cổ phiếu sẽ được thực hiện ngay khi hệ thống nhận được lệnh. Theo đó, giá cổ phiếu sẽ được cập nhật một cách liên tục, xuyên suốt. Chính vì vậy, nhà đầu tư không cần phải chờ đến thời điểm mà hệ thống giao dịch khớp lệnh.

Đối với khớp lệnh thỏa thuận, như tên gọi, hai bên bán-mua sẽ tự thỏa thuận với nhau. Sau đó, chỉ cần thông báo điều kiện giao dịch cho công ty chứng khoán là được. Sau khi thông báo, kết quả giao dịch sẽ được cập nhật vào hệ thống.

Nguyên tắc khớp lệnh

Nguyên tắc khớp lệnh theo giá. Các lệnh có mức giá cao sẽ được ưu tiên khớp lệnh trước. Cụ thể, tại sàn chứng khoán HOSE, lệnh mua có mức giá cao hơn so với lệnh bán. Vì vậy, thông thường, các lệnh mua sẽ được hệ thống ưu tiên vào lệnh trước.

Nguyên tắc khớp lệnh theo thời gian. Trường hợp lệnh mua-bán có cùng mức giá thì sao? Lúc này, áp dụng nguyên tắc khớp lệnh theo thời gian. Tức là, lệnh nào được nhập vào hệ thống trước thì sẽ được ưu tiên khớp lệnh trước. Ở các đợt khớp lệnh liên tục thì áp dụng nguyên tắc này. Theo đó, mức giá khớp lệnh là mức giá của lệnh được nhập vào hệ thống trước.

Xem thêm: Sàn chứng khoán có vai trò gì?

Cách mở tài khoản chứng khoán trên sàn giao dịch HOSE

Hiện nay, hầu như sàn giao dịch nào cũng cho phép traders mở tài khoản trực tuyến và HOSE cũng vậy. Ở hình thức mở tài khoản này, bạn chỉ cần tải ứng dụng về thiết bị và thực hiện theo các yêu cầu của hệ thống. Nói chung, khá đơn giản, ai cũng có thể thực hiện việc mở online, nhanh và tiện lợi hơn nhiều. Hoặc bạn có thể mở tài khoản bằng cách đến trực tiếp văn phòng của công ty chứng khoán. Tới văn phòng, sẽ có nhân viên hỗ trợ bạn cách mở.

Cần lưu ý mỗi người chỉ được phép mở một tài khoản duy nhất tại mỗi công ty chứng khoán. Bạn có thể chọn một trong các công ty chứng khoán SSI, VND, VPS, TCBS… để mở tài khoản. Mở tài khoản tại các công ty này, bạn có thể giao dịch được trên sàn HOSE, hay thậm chí là HNX hay Upcom.

Lời kết

Ngày càng có nhiều người tham gia đầu tư chứng khoán chứng tỏ sức hấp dẫn của nó vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Ngược lại, thị trường này ngày càng hoạt động sôi nổi và mạnh mẽ hơn. Nếu bạn muốn tham gia thị trường này thì sàn HOSE là môi trường lý tưởng để bạn đầu tư, thu lợi nhuận.

Sàn cung cấp nhiều mã chứng khoán cho bạn lựa chọn, hơn nữa, độ uy tín khá cao. Bạn có thể yên tâm giao dịch vì Sàn giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh hoạt động dưới sự kiểm soát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Do vậy, quyền lợi của bạn sẽ luôn được bảo vệ tuyệt đối. Khi tham gia bất kỳ sàn giao dịch nào cũng vậy, bạn cần tìm hiểu thật kỹ về sàn và lên chiến lược đầu tư rõ ràng. Hy vọng những thông tin trên giúp bạn có cái nhìn tổng quan về sàn HOSE là gì và các quy định giao dịch tại sàn.

Tổng hợp: trangtienao.com